ÇANKIRI DEVLET HASTANESİ

Hastanemizde doğum yapacak hastalarımıza tercih etmeleri halinde "Başka Diyarlarda Doğum" teması ile yeni bir uygulama çalışmaları başlamıştır. Bu uygulama ile doğum yapacak hastalarımız sanal gerçeklik uygulamaları ile ağrı algısının başka bir yöne taşınması , kaygının azaltılması, doğumun ilerleyişini ve fetüsün iyilik halinin artırılması, ilaç gereksinimlerini en aza indirmesi hedeflenmektedir. 







İyi Uygulama Örneği :
Başka Diyarlarda Doğum
Baby Shower

Neden İhtiyaç Duyuldu: Son trimester gebelerimizin kaygı düzeylerini azaltmak, ebeler ile tanışarak bir arada keyifli vakit geçirmelerini sağlamak ekip ruhunu gebelere hissetirmek.

Hangi Alanda Uygulandı (Polk, Servis, Acil, Ameliyathane, Lab, vb.,):Gebe Okulu

Ne Zaman Uygulandığı/Sürekli mi?: Yılda bir(2023-2024-2025 yıllarında uygulandı)

Nasıl Uygulandı: Gebe okulu süslenir, gebeler-ebeler bir araya gelerek tanışırlar,her bir gebemizin ebe ile ekip olacağı eğlenceli oyunlar oynatılır, ebeler gebelerimize emzirme yastığı hediye eder, aynı masada sohbet eşliğinde ikramlıklar yenilir, hatıra fotoğrafları çekilir.

Kim tarafından uygulanabilir: Ebeler, gebeler

Ne İşe Yaradı (Tercihen ölçülebilir değerler konulması, uygulama öncesi ve sonrası karşılaştırmaların yer alması): Son trimester gebelerimizin doğum yaklaştığında oluşan kaygı ve streslerini azaltır, ebeler ile bir arada oyunlar oynayarak ekip olduklarını hissetmelerini sağlar. Gebelerde oluşabilecek hastane kaygısını azaltarak aidiyetlerini artırır. Etkinlik sonrası ebeler ile gebeler kaynaşmış olur. Kendisi ile aynı kaygıları yaşayan gebeler ile kaynaşmak, bu duyguların normalliğini anlamalarını sağlar, gebeliklerinde hatırlayacakları güzel bir anı bırakmalarını sağlar.

Uygulamada Karşılaşılan Problemler: Geniş bir alana ihtiyaç duyulmaktadır.

Uygulama Yapmak İsteyenlere Tavsiyeler: Tüm ebelerin katılmasını sağlamanız gebelerin doğumunu gerçekleştireceği ebe ile bir araya gelmiş olma olasılığınızı artıracaktır   

Hangi Tip Sağlık Tesislerinde Uygulanabilir/Uygulanamaz( Genel Hast., ADSM, Dal Hast. Entegre): Gebe okulu ve doğumhane hizmetlerinin aktif şekilde yürütüldüğü tüm hastanelerde uygulanabilir.

Anne-Bebek Yogası

Neden İhtiyaç Duyuldu:Annelerimiz ile bebekleri arasında güvenli bağlanmanın kurulması ve devamlılığının desteklenmesi, annelerimizin bebekleriyle birlikte egzersiz yaparak keyifli vakit geçirebilmeleri, bebekli hayata adaptasyonu kolaylaştırmak amacıyla, kendileri gibi anne ve bebeklerle bir arada olmalarını sağlayarak bebekli hayatta sosyalleşmeyi artırmak, anneleri psikolojik yönden desteklemek amacıyla ihtiyaç duyulmuştur.

Hangi Alanda Uygulandı (Polk, Servis, Acil, Ameliyathane, Lab, vb.,):Egzersiz alanı olan birimler

Ne Zaman Uygulandığı/Sürekli mi?: Yılda iki kez (2024-2025 yıllarında uygulandı)

Nasıl Uygulandı:Anne ve bebekleri için matlar ve minderler yere yerleştirilir, bebek yogası müziği eşliğinde bebekleri ile birlikte yapacakları egzersizler öncesi ısınma, bebek ile iletişim çalışması yapılır arkasından yogaya başlanır son olarak soğumada meditasyon uygulanır.

Kim tarafından uygulanabilir: Ebeler tarafından yaptırılır (anneler ve bebekleri)

Ne İşe Yaradı (Tercihen ölçülebilir değerler konulması, uygulama öncesi ve sonrası karşılaştırmaların yer alması): Anne bebek etkileşimi ve güvenli bağlanmayı artırır. Doğum sonrası egzersiz yapılması konusunda destek sağlar. Diğer anneler ve bebekleri ile iletişimde olarak annelerin sosyalleşme ihtiyacına destek olur. Meditasyon ile gevşeme ve rahatlama sağlanır. Bebekli hayata adaptasyon kolaylığı sağlar.

Uygulamada Karşılaşılan Problemler: Uygulama alanı geniş seçilmeli anne ve bebekleri için hareket sınırlaması olmamalıdır.

Uygulama Yapmak İsteyenlere Tavsiyeler: Geniş uygulama alanı seçilmeli, anneler için emzirme molaları verilmesi için mahremiyeti koruyacak çevre düzenlemesi yapılmalı, gerekli güvenlik önlemleri alınmalıdır.

Hangi Tip Sağlık Tesislerinde Uygulanabilir/Uygulanamaz( Genel Hast., ADSM, Dal Hast. Entegre):Yeterli egzersiz alanına sahip tüm sağlık tesislerinde uygulanabilir.

Tuz Mağarasında Hamile Yogası

Neden İhtiyaç Duyuldu: Son trimester dönemindeki anne adaylarımızın egzersiz uygulamaları ile zinde bir gebelik geçirmeleri ve doğuma hazırlanmalarını sağlamak, gebeliğinin son dönemlerinde nefes alış verişinde zorlanan anne adaylarımız için tuz mağarasının nefes alış-verişini kolaylaştıran atmosferinde nefes ile meditasyon uygulamamızı birleştirerek kaygı düzeylerini azaltmak, gevşemeyi sağlamak amacıyla ihtiyaç duyulmuştur.

Hangi Alanda Uygulandı (Polk, Servis, Acil, Ameliyathane, Lab, vb.,):Çankırı Tuz Mağarası

Ne Zaman Uygulandığı/Sürekli mi?: Yılda bir kez

Nasıl Uygulandı: Tuz mağarasındamatlarda hamile yogası egzersizleri ve nefes teknikleri uygulandı. Egzersiz sonrası lavanta kesesi göz bantları eşliğinde meditasyon yapıldı.

Kim tarafından uygulanabilir: Ebeler tarafından yaptırılır (son trimester gebeler ile)

Ne İşe Yaradı (Tercihen ölçülebilir değerler konulması, uygulama öncesi ve sonrası karşılaştırmaların yer alması): Son trimester gebelerin daha rahat nefes alıp vermelerini sağlar, mağara içerisindeki serin hava sıcaklığı ve egzersizler sayesinde zindelik sağlar, meditasyon ile gevşeme ve rahatlama sağlanır.

Uygulamada Karşılaşılan Problemler: Tuz mağarasının olması ve sağlık turizmine açık alanlarının var olması gerekmektedir.

Uygulama Yapmak İsteyenlere Tavsiyeler: Gereken izinlerin ilgili birimlerden alınması, gebelerin onaylarının alınması tavsiye edilir.

Hangi Tip Sağlık Tesislerinde Uygulanabilir/Uygulanamaz( Genel Hast., ADSM, Dal Hast. Entegre): Yeterli egzersiz alanına sahip sağlık turizmine açık tuz mağarası olan illerimizde uygulanabilir.

TRSM Hastalarına Diş kontrolü ve Ağız-Diş Sağlığı Eğitimi

Neden İhtiyaç Duyuldu: Psikotik bozukluklar içinde özellikle şizofreni tanılı bireylerde yeti yitimi ile beraber bozulan işlevsellik, bireyin öz bakım gücünü de etkilemektedir. Kronik psikiyatrik tanılı bireylerin öz bakım düzeyleri genellikle orta düzeyde olduğu bilinmektedir. Psikotik bozukluklarda görülen negatif ve pozitif belirtiler bireyin günlük temel gereksinimlerinin gerçekleştirilmesini engelleyebilmektedir. Bununla beraber, bireylerde işlevselliğin bozulması da öz bakım gücünü düşürerek bireylerin kendine bakımını olumsuz etkilemektedir. Tüm bu sebeplerden dolayı TRSM’den günü birlik hizmet alan hastaların ağız ve diş sağlığını korumak için yılda 2 defa diş hekimleri tarafından ağız ve diş sağlığı eğitimi verilir ve ADSM’ye diş muayenesine götürülerek diş tedavilerini yaptırmalarına yardımcı olunur. Ağız ve Diş Sağlığını korumaya yardımcı olma, öz bakım gereksinimlerini karşılanmasına destek sağlamak amacıyla ihtiyaç duyulmuştur.

Hangi Alanda Uygulandı (Polk, Servis, Acil, Ameliyathane, Lab, vb.,): Çankırı TRSM-Çankırı ADSM

Ne Zaman Uygulandığı/Sürekli mi?:Yılda 2 kez

Nasıl Uygulandı: TRSM de Ağız ve Diş Sağlığı konulu eğitim verildi. Hastalar Çankırı ADSM’ye sağlık profesyoneli eşliğinde götürülerek muayenelerinin ve  tedavilerinin yapılması sağlandı.

Kim tarafından uygulanabilir: Diş Hekimleri

Ne İşe Yaradı (Tercihen ölçülebilir değerler konulması, uygulama öncesi ve sonrası karşılaştırmaların yer alması):Kronik psikiyatrik tanılı hastaların öz bakım gereksinimleri olan ağız- diş hijyenin korunması, mevcut çürük, diş eti çekilmesi vb. tedavilerinin başlatılması ve devamının getirilmesi sağlanır.

Uygulamada Karşılaşılan Problemler: Ağız ve Diş Sağlığı Merkezinin var olması gerekmektedir.

Uygulama Yapmak İsteyenlere Tavsiyeler: Gereken izinlerin ilgili birimlerden alınması, takipli hatalardan ya da vasilerinden onaylarının alınması tavsiye edilir.

Hangi Tip Sağlık Tesislerinde Uygulanabilir/Uygulanamaz( Genel Hast., ADSM, Dal Hast. Entegre): TRSM ve ADSM olan illerimizde uygulanabilir.

Neden İhtiyaç Duyuldu: Psikotik bozuklukları olan bireylerin, yaşam tarzı faktörleri (sigara, sağlıksız beslenme, fiziksel aktivite düşüklüğü) ve psikiyatrik ilaç kullanımı nedeniyle kanser geliştirme ve kansere bağlı mortalite risklerinin genel popülasyona göre daha yüksek olduğu bilinmektedir. Ayrıca, bu hastaların bilişsel ve sosyal iletişimdeki zorluklar nedeniyle sağlık okuryazarlığı düşük olabilir ve erken tarama programlarına katılımları düşüktür. Bu eğitim, hastaların ve bakım verenlerin kanser riskleri hakkında bilinçlenmesini, koruyucu davranışları benimsemesini ve erken tanı için tarama programlarına yönlendirilmesini sağlamak amacıyla elzemdir.

Hangi Alanda Uygulandı (Polk, Servis, Acil, Ameliyathane, Lab, vb.,): Çankırı TRSM-Çankırı Onkoloji poliklinik

Ne Zaman Uygulandığı/Sürekli mi?:Yılda 2 kez

Nasıl Uygulandı: TRSM hastalarının bilişsel düzeyine uygun, görsel ağırlıklı ve sade bir eğitim materyali (broşür, afiş, sunum) hazırlandı. Onkoloji Uzmanı tarafından TRSM binasında küçük gruplara interaktif bir sunum yapıldı. Eğitimde özellikle sigaranın bırakılması, sağlıklı beslenme, fiziksel aktivite önemi ve yaşa uygun kanser taramalarının (meme, kolorektal, servikal) önemi vurgulandı. Eğitime katılan hastaların tarama gereksinimleri belirlenerek ilgili polikliniklere veya KETEM'e (Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezi) yönlendirmeleri yapıldı.

Kim tarafından uygulanabilir: Onkoloji Uzmanı

Ne İşe Yaradı (Tercihen ölçülebilir değerler konulması, uygulama öncesi ve sonrası karşılaştırmaların yer alması): Uygulama öncesi ve sonrası yapılan kısa bilgi testi ile hastaların kanserden korunma konusundaki bilgi düzeyinde ortalama artış sağlandı. İlk eğitim sonrası takip eden 6 ay içinde hastaların tarama programlarına (KETEM) katılım oranında artış gözlemlendi.

Uygulamada Karşılaşılan Problemler: Hastanede Onkoloji Uzmanı var olması gerekmektedir. Bazı hastaların bilişsel zorluklar nedeniyle karmaşık bilgileri anlamakta güçlük çekmesi. İlaç yan etkileri nedeniyle fiziksel aktiviteye motive etme zorluğu.

Uygulama Yapmak İsteyenlere Tavsiyeler: Gereken izinlerin ilgili birimlerden alınması, takipli hastalardan ya da vasilerinden onaylarının alınması tavsiye edilir. Hangi Tip Sağlık Tesislerinde Uygulanabilir/Uygulanamaz( Genel Hast., ADSM, Dal Hast. Entegre): TRSM ve Onkoloji poliklinik olan illerimizde uygulanabilir. KETEM ile güçlü işbirliği kurulmalıdır. Onkoloji Uzmanı olmayan hastanelerde yapılamaz.

KETEM Ziyareti

Onkoloji Uzmanı eğitimi

TRSM Hastalarına Dil ve Konuşma Bozukluları hakkında Bilgilendirme Ve Hasta Muayenesi

Neden İhtiyaç Duyuldu: Psikoz ve Bipolar Bozukluk gibi kronik psikiyatrik tanılı bireylerde, sosyal biliş ve pragmatik dil becerilerinde (sıra alma, konu sürdürme, duygusal ifadeyi anlama vb.) bozulmalar sıklıkla görülür. Bu durum, sosyal izolasyona ve rehabilitasyon süreçlerinin başarısızlığına yol açar. Ayrıca, kullanılan antipsikotik ilaçların bir yan etkisi olarak yutma güçlüğü (disfaji) riski yüksektir, bu da aspirasyon pnömonisi riskini artırır. Dil ve Konuşma Terapisti müdahalesi, iletişim işlevselliğini artırarak sosyal katılımı desteklemek ve yutma güvenliğini sağlamak için temel bir gereksinimdir.

Hangi Alanda Uygulandı (Polk, Servis, Acil, Ameliyathane, Lab, vb.,): Çankırı TRSM-Çankırı DKT

Ne Zaman Uygulandığı/Sürekli mi?:Yılda 2 kez

Nasıl Uygulandı: Hastaların sosyal iletişim becerileri ve yutma fonksiyonları DKT tarafından standart testler ve tarama protokolleri ile belirlendi. Yutma riski olan hastalara ise bireyselleştirilmiş pozisyonel ve telafi edici manevralar öğretildi

Kim tarafından uygulanabilir: Dil ve Konuşma Terapisti

Ne İşe Yaradı (Tercihen ölçülebilir değerler konulması, uygulama öncesi ve sonrası karşılaştırmaların yer alması): Hastalar dil konuşma bozuklukları ile ilgili bilgi edindi. Ayrıca, yutma güçlüğü taraması sayesinde yutma riski taşıyan hastaların %80'inin belirlenerek diyet modifikasyonu (kıvamlı sıvı/püre) ile aspirasyon riskinin erken dönemde önüne geçilmesi sağlandı.

Uygulamada Karşılaşılan Problemler: Hastanede Dil ve Konuşma Terapistinin var olması gerekmektedir. Hastaların motivasyonu ve dikkat süreleri nedeniyle grup terapilerinin süresinin kısa tutulması gerekti. İlaç yan etkilerinin yutma güvenliğini sürekli değiştirmesi.

Uygulama Yapmak İsteyenlere Tavsiyeler: Gereken izinlerin ilgili birimlerden alınması, takipli hastalardan ya da vasilerinden onaylarının alınması tavsiye edilir. Terapi, psikiyatrist ve hemşirelik ekibi ile entegre yürütülmeli ve yutma taraması rutin bir protokol haline getirilmelidir

Hangi Tip Sağlık Tesislerinde Uygulanabilir/Uygulanamaz( Genel Hast., ADSM, Dal Hast. Entegre): TRSM ve DKT hizmeti olan illerimizde uygulanabilir. Dil ve Konuşma Terapisti olmayan hastanelerde yapılamaz.

TRSM Hastalarına Yönelik Rutin ve Kapsamlı Göz Muayenesi

Neden İhtiyaç Duyuldu: Psikotik bozuklukları olan bireylerde, kullanılan antipsikotik ve antikolinerjik ilaçlar (örneğin katarakt, glokom veya retinopati gibi durumların riskini artırabilir) ve yetersiz öz bakım nedeniyle göz sağlığı sorunları (görme bozuklukları, göz kuruluğu, enfeksiyonlar) genel popülasyona göre daha sık görülür. Hastaların bu şikayetleri sözel olarak ifade etme zorluğu, göz problemlerinin ilerlemesine yol açabilir. Bu uygulama, olası göz hastalıklarının erken tespiti, ilaç yan etkilerinin takibi ve görme işlevinin korunması için kritik öneme sahiptir.

Hangi Alanda Uygulandı (Polk, Servis, Acil, Ameliyathane, Lab, vb.,): Çankırı TRSM-Çankırı Göz poliklinik

Ne Zaman Uygulandığı/Sürekli mi?:Yılda 2 kez ( Rutin tarama amaçlı)

Nasıl Uygulandı: TRSM hastaları, randevuları ayarlanarak bir sağlık profesyoneli eşliğinde Göz Polikliniğine organize bir şekilde götürüldü. Hastalara görme keskinliği, göz içi basıncı (glokom taraması) ölçümü yapıldı ve özellikle ilaç yan etkileri açısından detaylı fundus muayenesi gerçekleştirildi. İletişim zorluğu yaşayan hastalarda muayene, daha sabırlı ve yapılandırılmış bir ortamda yapıldı. Tespit edilen kırma kusurları (gözlük ihtiyacı) için reçeteler düzenlendi; glokom, katarakt veya diğer patolojiler için tedavi veya cerrahi süreç başlatıldı.

Kim tarafından uygulanabilir: Göz Uzmanı

Ne İşe Yaradı (Tercihen ölçülebilir değerler konulması, uygulama öncesi ve sonrası karşılaştırmaların yer alması): Uygulama sonucunda hastaların daha önce teşhis edilmemiş kırma kusuru tespit edilerek görme düzeltmesi sağlandı. İlaç kullanımına bağlı göz kuruluğu ve katarakt riski taşıyan hastalar belirlenerek erken tedavi veya izlem programına alındı. Bu sayede görme kaybının önüne geçildi.

Uygulamada Karşılaşılan Problemler: Hastanede Göz Uzmanı var olması gerekmektedir.

Uygulama Yapmak İsteyenlere Tavsiyeler: Gereken izinlerin ilgili birimlerden alınması, takipli hastalardan ya da vasilerinden onaylarının alınması tavsiye edilir. Muayenenin daha sakin saatlerde ve TRSM ekibinin desteğiyle yapılması önerilir. Hastaların muayene öncesinde detaylı bilgilendirilmesi önemlidir.

Hangi Tip Sağlık Tesislerinde Uygulanabilir/Uygulanamaz( Genel Hast., ADSM, Dal Hast. Entegre): TRSM ve Göz poliklinik olan illerimizde uygulanabilir.