Toplum Taraması Nedir?
Sağlıklı görünen bireylerde, hastalık belirtileri ortaya çıkmadan önce hastalık riskini belirlemek için yapılan test ve muayenelerdir. Şüpheli durumlar ileri merkezlere yönlendirilir.
🩸 Yenidoğan Tarama Programı
• Amaç: Bebeklerde erken tanı ile kalıcı hasarları önlemek
• Gereklilik: Hastalık yaygın olmalı, erken tanı mümkün ve tedavi edilebilir olmalı
• Yöntem: Doğumdan sonra topuk kanı alınır, laboratuvara gönderilir
• Türkiye’de 1987’de Fenilketonüri ile başladı
• 2006’da Ulusal Tarama Programı başlatıldı
• 2008: Biyotinidaz Eksikliği eklendi
• 2015: Kistik Fibrozis eklendi
• Tarama oranı günümüzde %97’nin üzerinde
🧬 Fenilketonüri (PKU) Nedir?
• Kalıtsal metabolik bir hastalıktır
• Vücut fenilalanin adlı maddeyi parçalayamaz → kanda birikir
• Tedavi edilmezse ağır zeka geriliği ve nörolojik hasar yapar
• Taşıyıcılık oranı yüksek, akraba evlilikleri önemli bir risk
• Erken tanı konursa, özel diyetle sağlıklı yaşam mümkündür
💊 Devlet Desteği
• PKU’lu çocuklara özel mama ve besin desteği SGK tarafından karşılanır
📅 1 Haziran – Ulusal Fenilketonüri Günü
Her yıl 1 Haziran, bu hayati hastalığa dikkat çekmek ve toplumsal farkındalık oluşturmak için etkinliklerle kutlanır.
